January 20, 2022

Trojan là gì? Cách phòng tránh bị Trojan tấn công bạn nên biết

Đa phần mọi người thường nghĩ Trojan là virus. Thế nhưng, trên thực tế, nó và virus rất khác nhau, từ cách thức hoạt động đến quá trình lây nhiễm. Tuy nhiên, Trojan cũng hoàn toàn có khả năng lây nhiễm và phá hoại nhanh như virus, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến dữ liệu trong máy tính của bạn. Vậy, mã độc Trojan là gì? Cách thức hoạt động của Trojan ra sao? Làm thế nào để phòng tránh máy tính bị Trojan tấn công? Tất cả những thắc mắc này sẽ được giải đáp ngay tại bài viết dưới đây của Mẫu website từ Mona.

Trojan là gì?

Trojan (hay Trojan horse) là một loại mã, hoặc phần mềm độc hại nhưng được ẩn dưới vẻ bề ngoài của những phần mềm hợp pháp. Loại mã độc này được tạo ra nhằm mục đích làm hỏng, phá hoại, đánh cắp hoặc gây ra một số hành động gây hại khác trên dữ liệu hoặc mạng của người dùng.

Khác với virus, Trojan không có khả năng tự sao chép bằng cách lây nhiễm các tệp hoặc máy tính khác. Trojan tồn tại thông qua cách không gây sự chú ý và chỉ ngồi im lặng trong máy tính của bạn để thu thập thông tin, thiết lập các lỗ hổng trong bảo mật hoặc thậm chí là chiếm lấy máy tính của bạn.

Nguyên nhân xuất hiện Trojan

Dựa theo kinh nghiệm của những người dùng đã bị Trojan xâm nhập nhiều lần thì nguyên nhân xuất hiện của loại mã độc này xuất phát từ:

Các đường dẫn và tập tin đính kèm bên trong email.
Quá trình khai thác ứng dụng, cụ thể là những lỗ hổng bên trong trình duyệt web, ứng dụng hoặc phần mềm nhắn tin. Lỗ hổng này đa phần xuất phát từ việc khách hàng không thường xuyên cập những bản sửa lỗi từ nhà sản xuất.
Quá trình download phần mềm từ những website lưu trữ tài nguyên hoặc các mạng chia sẻ tập tin có chứa nhiều loại phần mềm độc hại, trong đó bao gồm cả Trojan.

Lưu ý: các phương pháp tấn công này có thể được thực hiện một cách trực tiếp hoặc gián tiếp tùy vào từng điểm yếu của thiết bị.

Đặc điểm của Trojan là gì?

Trojan có khả năng tạo nên một chương trình máy tính ẩn mình dưới lớp vỏ bọc của một chương trình vô cùng hữu ích với những tính năng có thể đáp ứng mọi mong muốn của người dùng.
Chương trình của Trojan sẽ thực hiện những thao tác không mong muốn. Các tính năng mong muốn đó chỉ là vẻ ngoài giả tạo nhằm mục đích che đậy cho những thao tác này.
Nhiều Trojan chứa đựng những phần mềm gián điệp, khiến máy tính của người dùng bị điều khiển từ xa thông qua hệ thống mạng.
Phần mềm của Trojan được sử dụng nhằm mục đích lừa người dùng thực hiện những thao tác khác mà họ không tự nguyện cho phép tiến hành.
Hiện tại, các Trojan đã được bổ sung thêm các chức năng tự phân tán. Điều này khiến cho loại mã độc này ngày càng tiến gần hơn đến khái niệm virus, đồng thời khiến chúng ta khó khăn hơn khi phân biệt.

Cách thức hoạt động của Trojan

Thay vì tấn công trực tiếp bằng cửa trước (rất dễ bị nhầm lẫn với phần mềm quét virus và bị tường lửa của máy tính phát hiện), các hacker đã sử dụng Trojan để đánh lừa người dùng bằng cách chèn mã độc vào bên trong những phần mềm khác. Một khi loại mã độc này hoạt động, nó sẽ lây lan khắp nơi và để lại hậu quả rất khôn lường nếu như người dùng không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Hiện nay, trên Internet đang tồn tại một số dạng Trojan hoạt động phổ biến như sau:

Remote Access Trojans: kẻ tấn công có thể tiến hành kiểm soát toàn bộ hệ thống máy tính từ xa nhằm thực hiện mục đích xấu của mình.
Data – Sending Trojans: tất cả mọi thông tin dữ liệu đều sẽ được gửi về bên sử dụng Trojan.
Destructive Trojans: có khả năng phá hủy hệ thống trong khoảng thời gian ngắn.
Denied – of – Service, DoS Attack Trojan: phục vụ tất yếu trong những cuộc tấn công mạng Ddos.
Proxy Trojans: đây là loại Trojan được triển khai nhằm sử dụng máy tính của người dùng như một proxy server.
HTTP Trojans, FTP Trojans: Trojan tự hình thành HTTP hoặc FTP server nhằm hỗ trợ kẻ tấn công khai khác lỗi tại đó.
Security Software Disable Trojan: tiến hành tắt mọi tính năng bảo mật trên chiếc máy tính bị tấn công.

Một số Trojan phổ biến nhất hiện nay

Tùy theo mục đích mà Trojan được chia thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là một loại Trojan tiêu biểu:

Trojan Backdoor

Đây là phần mềm độc hại cho phép hacker truy cập vào hệ thống người dùng hợp pháp mà không cần biết. Khi người dùng bị đánh lừa để cài đặt Trojan vào hệ thống của họ, hacker sẽ có thể thực hiện tất cả những hoạt động mà người dùng có thể làm. Đồng thời, các tin tặc cũng có thể tiến hành đọc dữ liệu, xóa các tệp hay chuyển tiếp những tài liệu mật thông qua cách tận dụng Trojan cửa sau.

Trojan Rootkit

Trojan Rootkit là một loại phần mềm độc hại khác, có khả năng che giấu những hoạt động khác nhau trong hệ thống nhằm bảo vệ phần mềm độc hại khỏi việc bị phát hiện. Mục đích chính cho sự phát triển của Trojan Rootkit là để phần mềm độc hại có thêm tuổi thọ trong hệ thống của người dùng hợp pháp. Từ đó, các hacker sẽ có thể tận dụng chúng lâu dài hơn.

Trình tải xuống Trojan

Trình tải xuống Trojan là một loại Trojan đặc biệt có thể tải xuống các loại Trojan và phần mềm quảng cáo khác nhau. Bên cạnh đó, nó cũng có khả năng nâng cấp phần mềm độc hại đã có sẵn trong hệ thống, hỗ trợ kẻ tấn công có được mọi thứ trong hệ thống bị ảnh hưởng mà có thể đem lại lợi ích cho chúng.

Trojan Banker

Trojan Banker được xem là một loại Trojan có khả năng đánh cắp các chi tiết ngân hàng của người dùng đã sử dụng nhằm truy cập tài khoản ngân hàng của họ từ hệ thống bị ảnh hưởng. Các dữ liệu liên quan đến ngân hàng như: số tài khoản ngân hàng, số CVV, chi tiết thẻ ghi nợ, chi tiết thẻ tín dụng,… là những dữ liệu sinh lợi cho mã độc Trojan Banker.

Các dấu hiệu nhận biết máy tính đã bị nhiễm Trojan

Dưới đây là những dấu hiệu cơ bản để người dùng có thể nhận biệt máy tính hay thiết bị của mình có bị ảnh hưởng bởi sự xâm nhập của Trojan hay không:

Ổ CD-ROM trong máy tính tự động mở ra và đóng vào.
Máy tính của bạn xuất hiện các dấu hiệu lạ hiển thị ra bên ngoài màn hình.
Phần hình nền của các cửa sổ Windows bị thay đổi giao diện.
Máy tính tự động in văn bản, đổi phông chữ và những chi tiết liên quan khác.
Bạn không thể thay đổi lại màn hình nền của máy tính.
Chuột trái và chuột phải bị lỗi khi sử dụng.
Chuột không hiển thị trên màn hình máy tính.
Nút Start không hiển thị trên máy tính.
Một số cửa sổ chat lạ tự động bật lên.

Cách phòng tránh bị Trojan tấn công

Cách hiệu quả để có thể phòng tránh Trojan đó là không bao giờ mở bất kỳ tập tin, đường link, phần mềm lạ hay thậm chí email nào từ địa chỉ mà bạn quen biết. Trojan chỉ phát tán khi bạn nhấp trực tiếp vào những nội dung chứa phần mềm gián điệp. Tốt hơn hết, bạn nên kiểm tra trước bằng các phương thức quét virus trên Win 10 hoặc sử dụng Virustotal để kiểm tra.

Bên cạnh đó cũng có một số biện pháp khác để ngăn chặn Trojan mà bạn có thể áp dụng, cụ thể là:

Luôn sử dụng các phần mềm antivirus hoặc tường lửa để bảo vệ máy tính.
Cập nhật đầy đủ những bản vá lỗ hổng thường xuyên trên máy tính Windows. Điều này sẽ giúp tránh trường hợp tin tặc lợi dụng các lỗ hổng đó để xâm nhập máy tính của bạn.
Không truy cập những website không an toàn.
Không mở liên kết trong email trừ trường hợp bạn tin chắc rằng nó đến từ một nguồn hợp pháp.
Tránh tải xuống hay cài đặt các chương trình mà bạn không tin tưởng hoàn toàn vào nhà xuất bản.
Không bao giờ mở một đường link trong email trừ khi bạn biết chính xác nó là gì.

Kết luận

Hy vọng qua những thông tin mà chúng tôi mang lại đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Trojan là gì cũng như các cách thức để có thể bảo vệ máy tính của mình khỏi sự tấn công của loại mã độc này. Mong rằng những chia sẻ này sẽ có ích trong thực tế cuộc sống và công việc của bạn.

Xem thêm: